Ο νομός, οι επαρχίες, οι δήμοι από το 1833

Ο νομός Αρκαδίας σχηματίστηκε το 1833 με το Βασιλικό Διάταγμα (Β.Δ.) της 3ης (15ης) Απριλίου (ΦΕΚ 12) «Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της διοικήσεώς του», με «Μητρόπολη» (πρωτεύουσα) την Τριπολιτσά και τέσσερις επαρχίες:

  • Μεγαλοπόλεως με πρωτεύουσα το Λεοντάριον.
  • Μαντινείας με πρωτεύουσα την Τριπολιτσά.
  • Γορτύνης με πρωτεύουσα την Καρύταινα.
  • Κυνουρίας με πρωτεύουσα τον Πραστό.

Τα αρχικά όρια του νομού Αρκαδίας ορίστηκαν από το Β.Δ. της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 (ΦΕΚ 16/1835) «Περί του σχηματισμού των δήμων της Αρκαδίας»: 
«τα όρια του νομού Αρκαδίας αρχίζουν κατά μεν το ανατολικόν από τους πρόποδας του όρους Σκιάθεως (Σεϊτάν) και προχωρούν έως εις τους πρόποδας του όρους Ζαβίτσας, από τούτο δε το μέρος εξακολουθούν την ήδη γενομένην οροθεσίαν του νομού της Αργολίδος και Κορινθίας κατά το από 28 Απριλίου (10 Μαΐου) διάταγμα. Από δε τους πρόποδας του όρους Ζαβίτσας, τα όρια προχωρούν προς το Αστρος κατά την θάλασσαν, εκτείνονται κατά το μήκος αυτής μέχρι των εκβολών του ποταμίσκου Μούστου εξακολουθούντα έπειτα τον ρουν αυτού, παραλείπουν τον Αγιον Ανδρέαν, το Κορακοβούνι και τον Πραστόν εις τον νομόν Λακωνίας, συμπεριλαμβάνουν τα χωρία Σίταιναν, Κατσανίτσας και Κοίνας, και προχωρούν προς το όρος το Χέλμον, εντεύθεν καταβαίνοντα εις το χωρίον Κυπαρίσσι, και παραλείποντα αυτό εις τον νομόν της Λακωνίας, προχωρούν μέχρι του όρους Ξηροβουνίου. Εκείθεν αναβαίνουν τα όρια προς άρκτον μέχρι Κοκάλων, και προχωρούν έως το Ισαρι, συμπεριλαμβάνοντα τα χωρία Κυράδες, Σούλο και Χράμον, εκείθεν δε προς το τετράζι, και μετά ταύτα προχωρούν προς το Διαφόρτι, και συμπεριλαμβάνουν εν εαυτοίς το χωρίον Καρυαίς, παραλείποντα εις τον νομόν Μεσσηνίας τα χωρία Βερέκλα και Αμπελώνα. Από δε το Διαφόρτι ακολουθούν την αυτήν διεύθυνσιν, και διαβαίνοντα δια του Βλαχοράφτη εκτείνονται μέχρι της παρά το χωρίον Πυρί, συμπιπτούσης ροής του Λάδονος και του Αλφειού ποταμού. Από δε το Πυρί ακολουθούν την ροήν του Λάδονος (Ρουφιά) ποταμού έως εις τους πρόποδας του όρους Σκιάθεως, όπου συμπεριλαμβάνονται το χωρίον Δάρα, παραλείπουν το χωρίον Παγκράτι εις τον νομόν της Αχαΐας και Ηλιδος».
Στην πορεία καταγράφεται μια σειρά μεταβολών –σχηματισμός το 1835 των επαρχιών Διποταμίας και Πρασσιών, αποσπώντας τμήματα του νομού για να προσαρτηθούν στη συνέχεια το 1836 η πρώτη στην επαρχία Γορτύνης και το 1838 η δεύτερη στην επαρχία Κυνουρίας.

ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ

Με το Β.Δ. της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 (ΦΕΚ 16/1835) «Περί του σχηματισμού των δήμων της Αρκαδίας» σχηματίστηκαν οι 17 πρώτοι δήμοι της επαρχίας:
Τριπόλεως, Μαντινείας, Ορχομενού, Καρυών, Νάσων (Νάσσωνος), Ελασσόνος, Φαλάνθου, Μαινάλου, Βαλτετσίου, Ορεστασίου, Καλτεζών, Μανθηρέας, Ασέας, Παλλαντίου, Τεγέας, Γαρέας, Κορυθίου.
Με το Β.Δ. της 27ης Νοεμβρίου (9ης Δεκεμβρίου) 1840 (ΦΕΚ 5/1841) «Περί συγχωνεύσεων των δήμων της επαρχίας Μαντινείας» δημιουργούνται 9 δήμοι:
Τριπόλεως, Τεγέας, Κορυθίου, Μαντινείας, Νάσσωνος, Ορχομενού, Φαλάνθου, Βαλτετσίου, Καλτεζών.

Αναλυτικά οι δήμοι της επαρχίας που προκύπτουν με το Β.Δ. του 1840

ΕΠΑΡΧΙΑ ΓΟΡΤΥΝΗΣ

Με το Β.Δ. της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 (ΦΕΚ 16/1835) «Περί του σχηματισμού των δήμων της Αρκαδίας» σχηματίστηκαν οι 14 πρώτοι δήμοι της επαρχίας:
Θεισόας (Δημητσάνης), Ζατούνης, Μεθυδρίου, Αργυρού, Καρνεσίου, Θελπούσης, Τεύθιδος (Λαγκαδίων), Λυκουρίας, Ηραίας, Τρικολώνων, Υψούντος, Γόρτυνος, Βερένθης, Τουθόας.
Το διάστημα 1836-1840, καταγράφονται αρκετές αλλαγές στους δήμους της επαρχίας και αναφέρονται επτά νέοι δήμοι:
Καλλιστούς, Μαραθαίας, Λάδωνος, Κλείτορος, Μυλάοντος, Νυμφασίας, Μοστού.
Τελικά, το 1840, με Β.Δ. της 27ης Νοεμβρίου (9ης Δεκεμβρίου) (ΦΕΚ 5/1841) «Περί συγχωνεύσεως των δήμων της επαρχίας Γόρτυνος» δημιουργούνται 12 δήμοι:
Ελευσίνος, Θελπούσης, Τροπαίων, Τεύθιδος, Θεισόας, Γόρυτνος, Τρικολώνων, Νυμφασίας, Μυλάοντος, Κλείτορος, Λυκουρίας, Ηραίας.

Αναλυτικά οι δήμοι της επαρχίας που προκύπτουν με το Β.Δ. του 1840

ΕΠΑΡΧΙΑ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

Με το Β.Δ. της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 (ΦΕΚ 16/1835) «Περί του σχηματισμού των δήμων της Αρκαδίας» σχηματίστηκαν οι 7 πρώτοι δήμοι της επαρχίας:
Θυρέας, Τανίας, Δολιανών, Βερβαίνων, Πάρνωνος, Σιταίνης, Πλατανούντος.
Το 1838 με την κατάργηση της επαρχίας Πρασσιών, προσαρτώνται στην επαρχία Κυνουρίας επτά δήμοι:
Βρασσιών, Γλυππίας, Σελινούντος, Λιμναίου, Μαριού.
Με το Β.Δ. της 27ης Νοεμβρίου (9ης Δεκεμβρίου) 1840 (ΦΕΚ 5/1841) «Περί συγχωνεύσεων των δήμων της επαρχίας Κυνουρίας», δημιουργούνται οκτώ δήμοι:
Δολιανών, Τανίας, Πάρνωνος, Θυρέας, Βρασιών, Γλυππίας, Σελινούντος, Λιμναίου.

Αναλυτικά οι δήμοι της επαρχίας που προκύπτουν με το Β.Δ. του 1840

ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Με το Β.Δ. της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 (ΦΕΚ 16/1835) «Περί του σχηματισμού των δήμων της Αρκαδίας» σχηματίστηκαν οι 7 πρώτοι δήμοι της επαρχίας:
Φαλαισίας, Θειούντος, Μεγαλοπόλεως, Λυκοσούρας, Δασέας, Δυρραχίου, Γαθέας.
Με το Β.Δ. της 27ης Νοεμβρίου (9ης Δεκεμβρίου) 1840 (ΦΕΚ 5/1841) «Περί συγχωνεύσεων των δήμων της επαρχίας Μεγαλοπόλεως», δημιουργούνται τρεις δήμοι:
Φαλαισίας, Λυκοσούρας, Μεγαλοπόλεως.

Αναλυτικά οι δήμοι της επαρχίας που προκύπτουν με το Β.Δ. του 1840